پزشکی و سلامتی

واریس یکی از بیماری‌های شایع میان ایرانیان است. علی‌الخصوص بسیاری از زنان واریس در بارداری را تجربه می‌کنند. اما راههای پیشگیری از واریس چیست؟ در این مقاله به این سوال پاسخ می‌دهیم که برای جلوگیری از واریس چه باید کرد و چطور می‌توانیم از پیشرفت آن جلوگیری کنیم.

پرهیز از دوره‌های طولانی نشستن یا ایستادن
نشستن و ایستادن طولانی در بلند مدت باعث می‌شود خون به راحتی نتواند در برابر نیروی جاذبه حرکت کند و در پا قادر به حفظ جریان معمول خود باشد. این موضوع باعث می‌شود که فشار موجود در رگ‌ها افزایش پیدا کند. این موضوع می‌تواند باعث جمع شدن خون در مچ پا شود و پا و ساق‌های شما متورم و دردناک شوند.

حرکت کردن می‌تواند فشار وریدی را کاهش دهد و جریان خون در بدن را بهبود دهد. اگر پای میز کار خود گیر افتاده اید، به انجام تمرینات ورزشی کوچک بپردازید، مواردی مانند گزینه‌های زیر می‌توانند راهکار مناسبی برای جلوگیری از واریس پا باشد:

پاهای خود را جابجا کنید؛
مچ پای خود را بکشید؛
زانوهای خود را مشابه راه رفتن خم و راست کنید.
تلاش کنید برای حداقل سه بار در روز پاهای خود را بالا بیاورید، این کار را به مدت 15 دقیقه در هر بار ادامه دهید. بالا بردن پا و قرار دادن آن بالاتر از قلب باعث می‌شود که چرخه جاذبه شکسته شود. این موضوع جریان خون را بهبود می‌دهد، ورم مچ پا را از بین می‌برد و منجر به جلوگیری از واریس پا می‌شود.

از جوراب واریس استفاده کنید

ستفاده از جوراب‌های واریس به قرار دادن دریچه‌های رگ‌ها در موقعیت مناسب کمک می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود رگ‌ها راحت تر بتوانند وظیفه خود را به درستی انجام دهند و از جمع شدن خون، ورم و درد جلوگیری می‌شود.

شما ممکن است با پوشیدن جوراب‌های واریس پشتیبان در طول روز گرفتگی عضلات شبانه کمتری را تجربه کنید. انواع مختلفی از جوراب‌های واریس وجود دارند که فشارهای متفاوتی را بسته به میزان آسیب دیدگی رگ‌ها به پای شما وارد می‌کنند. مشورت با پزشک در انتخاب این جوراب‌ها راه حل خوبی است، شما می‌توانید با مشورت پزشک به انتخاب نوع خفیف، متوسط، محکم و خیلی محکم جوراب‌های واریس بپردازید.

برای جلوگیری از واریس سالم زندگی کنید
رگ‌های واریس می‌توانند به واسطه عوامل خطر سازی ایجاد شوند که شما نقشی در آنها ندارید. این موضوع انتخاب روش‌های زندگی سالم برای جلوگیری از آسیب بیشتر به رگ‌ها را با اهمیت تر می‌کند.

چاقی باعث می‌شود که فشار درون رگ‌ها افزایش پیدا کند، این موضوع یکی از عوامل تشدید کننده است. تغذیه سالم مبتنی بر کربوهیدرات‌های پیچیده، پروتئین کافی و چربی‌های سالم برای این وضعیت ایده آل هستند. از غذاهای شور پرهیز کنید و غذاهای سرشار از فیبر و پتاسیم را استفاده کنید. در طول روز آب کافی بنوشید، تامین آب کافی به معنی ایجاد گردش خون سالم در بدن است.

ورزش باید بخشی از فعالیت‌های روزانه شما باشد
بهترین ورزش برای جلوگیری از واریس پیاده روی است.

یوگا نیز گزینه خوبی است. شما می‌توانید در این ورزش به سراغ تمرین‌هایی بروید که پاهای شما را در موقعیتی بالاتر از قلب شما قرار می‌دهد. این تمرینات واژگونی خوانده می‌شوند و شامل قرارگیری بر روی سر، شانه و تمرینات بالا بردن پا بر روی دیوار می‌شوند.

یوگا می‌تواند به کشیدن و تنظیم عمیق‌ترین ماهیچه‌های ساق پا و همسترینگ پا کمک کند. این ماهیچه‌های عمیق می‌توانند به میزان قابل توجهی به عملکرد مناسب دریچه‌های رگ‌ها کمک کنند. تمرینات کششی و استقامتی  شامل تمرین سگ رو به پایین، تمرینات خم شدن به جلو و سلام بر خورشید و سلام بر مهتاب می‌شود.

ورزش‌های دیگری نظیر دوچرخه سواری و شنا نیز برای پیشگیری از واریس بسیار مناسب هستند.

پیشگیری از واریس با تغییرات رژیم غذایی

یکی از راههای پیشگیری از واریس رژیم غذایی سالم است. غذاهای سرشار از پتاسیم نظیر بادام‌ها و پسته می‌توانند به رگ‌های واریس با کاهش حفظ آب در بدن کمک کنند.

غذاهی نمکی و سرشار از سدیم می‌توانند به بدن در نگهداری آب کمک کنند، بنابراین حذف غذاهای نمکی از رژیم غذایی می‌تواند حفظ آب در بدن را به حداقل برساند. همچنین غذاهای سرشار از پتاسیم نیز می‌توانند به کاهش حفظ آب در بدن کمک کنند. غذاهای سرشار از پتاسیم عبارتند از:

بادام‌ها و پسته؛
عدس و لوبیا سفید؛
سیب زمینی؛
سبزیجات برگ سبز؛
بعضی از انواع ماهی نظیر ماهی تن و سالمون.
غذهای سرشار از فیبر می‌توانند به حرکت مدفوع در روده‌ها کمک کنند و از یبوست جلوگیری کنند. این موضوع از این نظر اهمیت دارد که فشار به روده می‌تواند بر شدت آسیب به دریچه‌ رگ‌ها اضافه کند یا به آنها آسیب وارد کند و حتی منجر به هموروئید (واریس مقعد) شود. غذاهای سرشار از فیبر عبارتند از:

انواع آجیل، دانه‌ها و حبوبات؛
جو دوسر، گندم و دانه کتان؛
غلات کامل.
لباس‌های تنگ نپوشید
پوشیدن لباس‌های تنگ می‌تواند جریان خون را محدود کند. ممکن است با پوشیدن لباس‌های گشادتر جریان خون فرد بهبود یابد، این موضوع به دلیل حذف محدودیت تامین خون به بخش‌های پایینی بدن رخ می‌دهد.

پوشیدن کفش‌های صاف به جای انواع پاشنه بلند می‌تواند به بهبود رگ‌های واریس در بدن کمک کند.

جلوگیری از واریس با استفاده از ماساژ
از جمله راه های جلوگیری از واریس ماساژ است. ماساژ آرام در نواحی آسیب دیده می‌تواند به حفظ حرکت خون از طریق رگ‌ها کمک کند. استفاده از ماساژ نرم به همراه مرطوب کننده یا روغن می‌تواند بهترین تاثیر را داشته باشد.

توجه داشته باشید که نباید به رگ‌ها فشار مستقیم وارد شود، زیرا این موضوع می‌تواند به بافت‌های ظریف آنها آسیب وارد سازد.

دکتر سپیده پزشکی

 متخصص قلب و عروق
فلوشیپ بیماریهای مادرزادی قلب بالغین(FACHD)

فلوشیپ (CMRI)از سوئیس

عضو انجمن قلب و عروق آمریکا