پزشکی و سلامتی

هموستاز که به روش قطع خونریزی رگ‌های آسیب دیده در بدن گفته می‌شود نیازمند فعالیت‌های عوامل زیر است:

عوامل عروقی
پلاکت‌ها
عوامل انعقادی پلاسما
 مکانیزم‌های تنظیم موجود در بدن تعادلی ایجاد می‌کنند که شکل گیری به موقع لخته‌ها در بدن را امکان پذیر می‌سازند، این موضوع از بروز لخته‌های خونی و ایجاد سکته و یا خونریزی بیش از حد به دلیل بسته نشدن آسیب‌های رگ‌ها جلوگیری می‌کند. ناهنجاری‌های هموستازی می‌توانند به خونریزی بیش از حد یا ترومبوز منجر شوند.ا

عوامل عروقی موثر بر هموستاز
عوامل عروقی از دست رفتن خون را با انقباض محلی در رگ‌ها کاهش می‌دهند (این موضوع به صورت یک واکنش فوری به آسیب وارد شده رخ می‌دهد)، همچنین فشرده شدن رگ‌های آسیب دیده با انتقال خون موجود در رگ به بافت‌های اطراف نیز به کاهش خونریزی کمک می‌کنند. آسیب به دیواره‌ی رگ‌ها اتصال و فعال سازی پلاکت‌ها را کلید می‌زند و به طور همزمان به ایجاد پلیمرهای فیبرین از فیبرینوژن، پلاکت‌ها و ترکیب فیبرین می‌انجامد که لخته را شکل می‌دهند.

پلاکت‌ها
مکانیزم‌های مختلفی شامل اکسید نیتریک سلول اندوتلیال و پروستاسیکلین موجب حفظ جریان خون می‌شوند و از لخته شدن پلاکت‌ها جلوگیری می‌کنند و خون موجود در رگ‌ها را رقیق نگه می‌دارند. تولید این عوامل زمانی که اندوتلیوم عروقی مختل می‌شود، متوقف می‌شود. در این شرایط پلاکت‌ها به ناحیه آسیب دیده می‌چسبند و توده متراکمی را ایجاد می‌کنند.

عوامل انعقادی پلاسما
عوامل انعقادی پلاسما با یکدیگر برای ایجاد ترومبین همکاری می‌کنند. ترومبین فیبرونوژن را به فیبرین تبدیل می‌کند. فیبرین نیز به چسبندگی توده ایجاد شده کمک می‌کند و بدین ترتیب لخته خونی ایجاد شده را تقویت می‌کند.

آزمایش‌های مختلف هموستاز
آزمایش‌های مختلف هموستاز به طور معمول عوامل مختلف را در خود دارند، این عوامل به پزشک کمک می‌کنند تا اطلاعات لازم در مورد بیماری را بدست آورند:

هموستاز اولیه
تعداد و عملکرد پلاکت‌ها را می‌سنجد، زمان خونریزی مخاطی باکال (BMBT) و عامل ون ویلبرند (vWf) اندازه گیری می‌شود.

هموستاز ثانویه
به سنجش غربالگری و فیبرینوژن پرداخته می‌‌پردازد.

فیبرونلیسیس
برای تحلیل فیبرینوژن

آزمایش‌های عمومی
آزمایش‌های عمومی مانند آزمایش خون.

آزمایش ویسکوالاستیک
به عنوان مثال ترومبولاستوگرافی ، ترومبو بلاستومتری.

الگوریتم تشخیصی
برای تفسیر آزمایش غربالگری

اختلالات هموستاز

هموستاز نیز می‌تواند تحت تاثیر اختلالات متفاوتی قرار گیرد و برای بیماران خطرساز شود. این اختلالات می‌توانند به ایجاد لخته در بدن یا خونریزی بیش از حد منتهی شوند. این موارد عبارتند از:

هموستاز اولیه
نقص دیواره عروق ، ترومبوسیتوپنی ، ترومبوپاتی ، بیماری فون ویلبراند.

هموستاز ثانویه
کمبودهای عامل ارثی ، کمبود ویتامین K

اختلالات عمومی
شامل انعقاد داخل عروقی، وجود بیماری زمینه ای و استفاده نامناسب از داروها اختلالت عمومی ای هستند که می‌توانند برای هموستاز مشکل ساز شوند.

 دکتر سپیده پزشکی، متخصص قلب و عروق و فلوشیپ بیماری‌های مادرزادی از سوئیس

منبع:

https://drsepidehpezeshki.com/