پزشکی و سلامتی

دیسک ستون فقرات چیست؟
دیسک المانی آناتومیک است که بین دو مهره ی مجاور هم قرار گرفته است. دور دیسک از نظر آناتومیک بافتی کلاژنی، فیبرینی و محکم است که به آن آنالوس فیبروزوس گفته میشود و در داخل قسمت دوم دیسک به نام نوکلئوس پولپوزوس قرار گرفته که از انواع دیگری از کلاژن ساخته شده است ولی نرم تر است.

چه افرادی بیشتر دچار بیماری دیسک میشوند؟
همانطوری که میدانیم از حدود سن 17 الی 18 سالگی به بعد تغذیه دیسک توسط جریان خون دیگر امکانپذیر نیست و دیسک برای ادامه ی زندگی خودش مجبور است که اکسیژن و مواد غذایی را از بافت های اطراف خود تا حدی بدزدد.

هرکاری که باعث شود فشار زیادی روی دیسک بیاید از جمله ورزش های سنگین، شغلهای پرخطر، مصرف سیگار و همینطور برخی بیماری های دیگر در کنار ژنتیک ممکن است به این دیسک در سن 18 سالگی به بعد آسیب بیشتری وارد کند.

به همین دلیل است که مشکلات و بیماری دیسک در سن بالای 18 سال افزون میگردد. در افراد چاق یا کسانی که ورزش های سنگین انجام میدهند، در کارگران و در مردان و همینطور در افرادی که سیگار میکشند صدمات و بیماری دیسک بسیار زیاد است.

بیماری دیسک چگونه اتفاق می افتد؟
هر زمان حجم آب دیسک از میزان معمول آن کمتر شود؛ میتواند با ضربات کمتری دچار شکستگی و یا صدمه شود. آنالوس فیبروزوس یا قسمت خارجی دیسک میتواند برجسته، نازک و یا پاره شود و نوکلئوس پولپوزوس یا قسمت داخلی دیسک میتواند از لا به لای آن، این برجستگی را زیاد تر کند و یا به خارج وارد شود.

وقتی که آنالوس فیبروزوس پاره شد و نوکلئوس پولپوزوس به سمت خارج برجسته شد این مایع نسبتا چسبنده و غلیظ روی ریشه های عصبی و بافت های اطراف فشار بوجود می آورد و این فشار برای بیمار، درد و یا علائم حرکتی ایجاد خواهد کرد.

یکی از بیماری های شایع دیسک، پارگی دیسک کمر می باشد که برای خواندن راه های درمان و تشخیص آن توسط متخصص جراحی دیسک کمر و گردن ،میتوانید مقاله ی زیر را دنبال کنید.

علائم بیماری های دیسک کمری چیست؟
1- درد حاد در مقابل درد مزمن

کمردردی که بیش از سه ماه طول بکشد، کمردرد مزمن تلقی می شود (دردی که کمتر از سه ماه طول بکشد درد حاد نامیده می شود). اگر درد مزمن داشتید، باید به یک متخصص کمر مراجعه کنید. اگر درد مزمن به همراه سایر مشکلات شرح داده شده در زیر را دارید نیز به پزشک کنید.

2- منبع درد

آیا به خاطر دارید که هنگام شروع درد کمرتان، مشغول انجام چه کاری بودید؟ در این صورت، احتمالاً خود به خود بهبود خواهد یافت. اگر کشش ایجاد شده باشد، بهتر است از کمپرس گرم یا داروهای ضد التهابی استفاده کنید. اما اگر دردتان در یک زمان خاص ایجاد نشده است، بهتر است به یک متخصص ستون فقرات مراجعه کنید.

3- مشکلات روده و مثانه

چراغ قرمز علائم، مشکلات روده و مثانه است. بی اختیاری ادرار یا مدفوع و یا هر دو باهم ممکن است نشانه هایی از تومور ستون فقرات یا سایر بیماری های جدی باشند.

4- دردی که به پا منتشر می شود

رادیکولوپاتی زمانی است که ریشه عصب نخاعی شما آسیب دیده، فشرده یا ملتهب می شود. فشار بر روی عصب می تواند باعث درد در قسمت پایین کمر و پاها شود.

5- ضعف پا

بی حسی یا ضعف در پاها و باسن یا خستگی که بیش از دو روز طول بکشد ممکن است نشانه هایی از یک وضعیت جدی در قسمت تحتانی ستون فقرات باشند.

6- اشکال در فعالیت های روزمره

بسیاری از افراد درد کمر دارند اما می توانند رانندگی کنند، سر کار بروند و کارهای روزمره ی خود را انجام دهند. اما اگر کمردرد شما را از انجام این کارها باز می دارد، باید به پزشک مراجعه کنید.

7- تغییر حس در پا و مچ پا

احساس سوزن شدن دارید؟ آیا تغییر حس در پا و مچ پای شما ایجاد شده است؟ بیماری های جدی می توانند بر اعصاب ستون فقرات شما فشار وارد کنند، که باعث سوزن سوزن شدن می گردند.

8- کاهش وزن غیر قابل توضیح

اگر بیش از پنج پوند در هفته طی چند هفته از دست داده باشید، ممکن است نشانه ی تومور سرطانی باشد.

9- تب با علائم دیگر

اگر درجه حرارت بالاتر از 38.3 درجه سانتیگراد با علائم دیگر داشتید، ممکن است دچار عفونت ستون فقرات شده باشید. عفونت ستون فقرات نادر است، اما می تواند در مهره ها، دیسک ها یا مفاصل شما ایجاد شود.

10- صدمات آسیب زا

موارد شدید مانند تصادفات رانندگی، سقوط یا صدمات ناشی از ورزش می توانند باعث پارگی دیسک های داخل مهره های ستون فقرات (یا استخوان ها) شوند. این اتفاق می تواند باعث ایجاد درد شود.

دکتر حسام عبدالحسین پور متخصص دیسک کمر و ستون فقرات