پزشکی و سلامتی پزشکی و سلامتی .

پزشکی و سلامتی

مجرای شریانی باز


PDA یا مجرای شریانی باز یک مشکل قلبی است که به صورت متداول در چند هفته تا چند ماه اول پس از تولد مشاهده می شود. این اختلال با وجود یک مجرای جنینی طبیعی بین شریان ریوی و آئورت شناخته می شود. این مجرا سبب می شود تا خون غنی از اکسیژن به جای گردش در بدن دوباره به سمت ریه ها جریان یابد. تمامی نوزادان با داشتن این مجرا بین شریان ریوی و آئورت متولد می شوند.
هنگامی که جنین در حال رشد در رحم مادر است، از آنجایی که اکسیژن از جفت تامین می شود الزامی برای جریان یافتن خون در ریه ها وجود ندارد. در حین دوره بارداری، وجود یک ارتباط نیاز است تا خون غنی از اکسیژن ریه های جنین را دور زده و در سراسر بدن گردش کند.

این مجرای طبیعی، مجرای شریانی نام داشته و در تمامی جنین ها وجود دارد. در هنگام تولد، پس از بریده شدن بند ناف جفت نیز جدا می شود. در این هنگام ریه های نوزاد باید اکسیژن را در اختیار بدن او قرار دهند. با کشیده شدن اولین نفس ها، عروق خونی ریه ها باز شده و خون با هدف دریافت اکسیژن در آن ها جریان می یابد. در این مرحله، نیازی به وجود مجرای شریانی و دور زدن ریه ها وجود ندارد.

به طور طبیعی، ظرف چند روز اول پس از تولد، این مجرا بسته شده و خون از آن عبور نخواهد کرد. با این وجود، مجرای شریانی در برخی نوزادان باز مانده و این وضعیت به عنوان PDA شناخته می شود. این مجرا که بین شریان ریوی و آئورت قرار دارد سبب می شود تا خون غنی از اکسیژن دوباره به ریه ها بازگردد. شیوع این اختلال در دختران دو برابر پسران است.

علل بروز بیماری PDA

PDA تقریبا همیشه در هنگام تولد وجود دارد. در برخی کودکان، این مجرای شریانی بسته نمی شود. با اینکه علت دقیق بروز این اختلال در برخی افراد مشخص نیست اما بیشترین ارتباط را با نارس بودن نوزاد دارد. PDA می تواند همراه با دیگر نقص های قلبی نیز بروز دهد.

علائم مجرای شریانی باز یا PDA

اندازه مجرای بین شریان ریوی و آئورت بر نوع، شدت و زمان بروز اولیه علائم مشاهده شده تاثیر گذار است. هر چه این مجرا بزرگ تر باشد، مقدار خون گذرنده از آن بیشتر بوده و فشار ریوی نیز بالا تر می رود. امکان دارد، کودکان مبتلا به یک PDA کوچک هیچ گونه علائمی را تجربه نکرده و پزشک تنها با شنیدن صدای مرمر قلب این نقص را تشخیص دهد. دیگر شیر خوارانی که به یک PDA بزرگ تر مبتلا هستند می توانند علائم مختلفی را بروز دهند. موارد زیر رایج ترین علائم مجرای شریانی باز هستند. هر چند که هر کودک علائم مختلفی را تجربه می کند اما این علائم شامل موارد زیر می شوند:

  • خستگی
  • تعریق
  • تنفس سری
  • تنفس شدید
  • تنگی نفس
  • بی میلی به تغذیه یا خستگی در حین آن
  • افزایش وزن ناکافی

    علائم یک PDA می تواند بیانگر ابتلا به دیگر بیماری ها یا مشکلات قلبی نیز باشند. همواره باید جهت تشخیص بیماری با پزشک اطفال مشورت کرد.

تشخیص PDA در کودکان

امکان دارد، پزشک اطفال در حین معاینه فیزیکی صدای مرمر قلب را شنیده و کودک را جهت دریافت یک تشخیص به یک متخصص قلب کودکان ارجاع دهد. در این موارد، مرمر قلب صدایی است که به وسیله عبور جریان خون از مجرای شریانی باز ایجاد می شود. متخصصان قلب کودکان در زمینه تشخیص، مدیریت و درمان مشکلات قلبی و نقص های مادرزادی آن تخصص دارند. علاوه بر آن، بیماری های قلبی که مدت ها بعد و در دوران کودکی بروز می دهند نیز در تخصص این افراد قرار دارند.

پزشک متخصص قلب یک معاینه فیزیکی انجام داده، به صدای قلب و ریه ها گوش داده و دیگر ملاحظات مفید در تشخیص را در نظر می گیرد. کیفیت، شدت و محلی که صدای مرمر در آن بهتر شنیده می شود ایده اولیه مشکل احتمالی قلب را به متخصص می دهند. آزمایش های تشخیصی برای تشخیص ابتلا به بیماری احتقانی قلب بر اساس سن کودک، شرایط بالینی او و ترجیحات موسسات درمانی متغییر می باشند. برخی آزمایش های پیشنهاد شده شامل موارد زیر می شوند:

تصویر برداری اشعه ایکس از قفسه سینه: یک آزمایش تشخیصی است که با استفاده از پرتو های نامرئی اشعه ایکس تصاویری از اندام ها، استخوان ها و بافت های درونی بدن را تولید کرده و بر روی یک فیلم نمایش می دهد. در تصویر برداری های اشعه ایکس از افراد مبتلا به PDA، امکان دارد قلب بزرگ شده باشد. این بزرگ شدن در اثر مقادیر بیشتر خونی می باشد که از ریه ها مجددا به قلب بازگشته است. با این حال، امکان دارد در اثر جریان خون اضافی تغییراتی در ریه ها به وجود آمده و بر روی عکس اشعه ایکس قابل مشاهده باشند.

الکتروکاردیوگرام (ECG، EKG)

آزمایشی است که فعالیت الکتریکی قلب را ثبت کرده، ریتم های غیر عادی قلب را نشان داده و وجود فشار بر روی قلب را تشخیص می دهد.

اکوکاردیوگرام (اکو)

فرایندی است که ساختار و عملکرد قلب را با استفاده از امواج صوتی ارزیابی می کند. این امواج توسط یک حسگر الکترونیکی دریافت شده تا تصویری متحرک از قلب و دریچه های آن تولید شود. آزمایش اکو می تواند الگویی از جریان خون گذرنده از مجرای شریانی را نشان داده، بزرگی مجرا را تعیین کرده و مقدار خون گذرنده از آن را بیان کند. آزمایش اکو رایج ترین روش تشخیص PDA است.

دکتر آرزو خسروی متخصص قلب و عروق و فوق تخصص اکوکاردیوگرافی


برچسب: ،
امتیاز:
 
بازدید:

+ نوشته شده: ۱۶ تیر ۱۳۹۸ساعت: ۰۹:۰۳:۵۴ توسط:سلامت پدیا موضوع: نظرات (0)